บ้านไพ

ประวัติบ้านไพ

บ้านไพ ตั้งอยู่ในหมู่ที่ 6 ตำบลท่าแค อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง แต่เดิมโรงเรียนตั้งอยู่ในเนื้อที่ของวัด อยู่ห่างจากศาลากลางไปทางทิศใต้ ถนนเพชรเกษม – หาดใหญ่ แยกบ้านท่าแค วัดอภยารวม ประมาณ 8 กิโลเมตร
               เดิมชื่อบ้านไพ วัดก็ชื่อวัดไพ โรงเรียนวัดไพ ที่ชื่ออย่างนั้นเนื่องจากในหมู่ที่ 6 ตำบลท่าแค มีต้นไม้ขนาดใหญ่ เป็นไม้ประเภทยืนต้นอยู่มากมาย ชาวบ้านเรียกต้นไพ ใบเล็กๆ คล้ายใบมะขาม ผลเป็นฝักสั้นๆ ภายในมีเมล็ดเล็กๆ กลมๆ เมื่อสุกมีสีแดง – ขาว เด็กเอามาทำนัยน์ตาวัว ( ดินเหนียว ) คือเอาดินเหนียวมาปั้นวัว ตรงที่เป็นลูกตาใช้เมล็ดไพมาฝังไว้ มองดูคล้ายของจริงมาก ต่อมาในราวปี พ.ศ. 2476 ปรากฏว่าหมู่บ้านบริเวณรอบๆบ้านไพ เกิดโรคระบาดหนัก

ทำให้ผู้คนล้มตายลงจำนวนมาก แต่ในหมู่ที่ 6 ตำบลท่าแคกลับไม่มีใครเป็นโรคระบาดกันเลย ดูเป็นอัศจรรย์ ท่านอธิการเสน สุวัณโณ เจ้าอาวาสวัดไพในตอนนั้น ได้เชิญคนเฒ่าคนแก่ในหมู่บ้านมาปรึกษาหารือว่า หมู่บ้านเรามีอาถรรพณ์ บ้านอื่นมีคนป่วยตายกันมากมาย แต่บ้านเรากลับปลอดภัย น่าจะเปลี่ยนชื่อหมู่บ้านดีไหม หลายคนเห็นพ้องว่าควรจะเปลี่ยนชื่อ โดยขอให้ท่านอธิการเสน เป็นคนตั้งชื่อใหม่ ท่านอธิการเสนมาให้ข้อคิดว่า ชื่อใหม่น่าจะมีชื่อเก่าติดอยู่บ้าง เลยเปลี่ยนเป็น “ ลับภัย “ เพราะคราวที่แล้วคนบ้านอื่นตายกันมากและบ้านเราไม่มีคนตาย เปลี่ยนชื่อแล้วก็ไม่มีคนเรียก ยังคงเรียกบ้านไพเหมือนเดิม ท่านอธิการมาคิดว่า เมื่อชื่อไม่ติดปากคน น่าจะเปลี่ยนชื่ออีก คราวนี้เปลี่ยนเป็นบ้าน “ อภัย “ แปลว่า ไม่มีภัย ( อ. คือไม่ ) ชื่อวัดไพ ก็เปลี่ยนเป็นอภยาราม มาจาก อภัย บวกกับคำ อาราม เวลาเขียนตัวไม้ผัดออกคงเหลือ “ อภยาราม “
                ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2479 ท่านอธิการเสน ได้ตั้งโรงเรียนขึ้นในวัด ใช้อาคารศาลาการเปรียญเป็นที่เรียน ท่านเป็นครูคนแรก เป็นทั้งครูน้อย ครูใหญ่ และภารโรงเสร็จ ท่านจึงขอตั้งชื่อโรงเรียนเป็น “ โรงเรียนวัดอภยาราม “ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2479 เป็นต้นมา เวลาล่วงเลยมาจนบัดนี้ 58 ปีแล้ว ชื่ออภยารามค่อยคุ้นหูมากขึ้น แต่คนไม่วายจะเรียกชื่อเดิม เมื่อวัดหรือโรงเรียนมีงานการอะไรที่จะบอกบุญไปยังท่านผู้มีจิตศรัทธาก็เกรง ว่าจะไม่มีคนรุ้จัก เลยต้องวงเล็บไว้ด้วยกันลืมว่า “ วัดอภยาราม ( วัดไพ ) “ ถ้าเป็นงานโรงเรียนก็ต้องพิมพ์ว่า “ โรงเรียนวัดอภยาราม ( วัดไพ ) “ ที่เป็นเช่นนี้อาจเป็นเพราะคนไทยไม่ชอบพูดคำยาวๆ ชอบพูดสั้นๆ อภยาราม ตั้ง 4 พยางค์ สู้พูดสั้นๆว่า วัดไพ ไม่ได้สั้นดี
เล่ากันว่าวัดในละแวกเดียวกันจะมีฉายา หรือสร้อยที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ คือเริ่มจากวัดไพ ดังนี้
                          
                               แกงวัวแกงควายวัดไพ เรียนวินัยท่าแค
                              นั่งแชไทรห้อย เรียบร้อยควนอินทร์นิมิตร
                              ขี้ชิดควนปรง เรียนคงเขาอ้อ
                              หาหมอนางลาด มหาชาติท่ามิหรำ
                              เรียนนักธรรมประดู่หอม เรียนขอมวัดโคก
                              ขี้โรควัดไพ เจ้าชู้วัดสมสมัย
                              ขี้ไก่ทุ่งลาน

ต้นฉบับ : โรงเรียนวัดอภยาราม